Ukrayna (Ukraynaca: Україна, Ukrayina, /Ukrɑinɑ/), Doğu Avrupa'da ülke. Doğusunda Rusya, kuzeyinde Beyaz Rusya, batısında Polonya, Slovakya ve Macaristan, güneybatısında Romanya ve Moldova, güneyinde Karadeniz ve Azak Denizi,güneydoğusunda yer alır. Kiev kenti Ukrayna'nın başkentidir.
Önemli şehirleri:
Kiev
Lviv
Donetsk
Odessa limanı.
Kırım'da: Akmescit, Akyar, Alupka, Aluşta, Bahçesaray, Canköy, Eski Kırım, Kezlev (Gözleve), Karasubazar, Kefe, Kerç, Orkapı, Sudak, Yalta, Yedikuyu.
Ukrayna ismi, Eski İslav Dili'nde "sınır ülkesi" manasına gelmektedir; ancak şimdi bilimsel çevrelerde başka görüşler de mevcuttur. Ukrayna, Slavlar'dan önce sırayla İskitler, Hunlar, Hazar Türkleri, Kıpçaklar ve Altınordu-Tatarlar tarafından kontrol edilmiştir..
Ukrainlerin Ukrayna içindeki yayılım alanı
Ukraynalı, Ukrayna vatandaşlığını belirten kimlik adıdır. Ukrayna nüfusunun çoğunluğunu oluşturan Ukrainler ile karıştırmamak gerekiyor.
Bilimsel açıdan en yaygın olarak kabul edilen görüş, Ukraynalıların, Rusların ve Belorusların (Beyaz Rusların), tahminen 14-16. yüzyıllarda Doğu İslav Kavimlerinden kaynaklanmış olmaları şeklindedir. Öte yandan Sovyet kaynakları ve günümüz Rusya Federasyonunda kabul edilen kaynaklar, Ukraynalıların ve Belorusların, Ruslardan geldiklerini söyler. Ancak 8-9. yüzyıllarda kurulan, merkezi çağdaş Ukrayna'nın başkenti Kiev'de bulunan ve sonradan Kiev Rus Devleti adı verilen devlette eski İslav Kavimlerinin temsilcilerinin yaşadıkları bir gerçektir ve mevcut vakayinamelerde millet olarak Rus, Ukraynalı adı geçmiyor. Aynı zamanda günümüz Ukrayna'sında yaygın kaynaklar aslında Rusların Ukraynalılardan kaynaklandığını iddia eder; yaklaşık 14. yüzyıla kadar varlığını sürdüren Eski Kiev Rus devletinde yaşayan halk, Ukraynalılarmış; Moğollar geldikten sonra Ukraynalılar'ın çoğu Kiev'i terk edip, Kuzeye doğru göç etmeye başlamış ve sonra, yeni bir devletin başkenti olacak Moskova adlı bir kenti kurmuşlar; yeni devletin adı, Moskova Rus Devleti, sonra Rus Çarlığı sonra da Rus İmparatorluğudur. Yani bu görüşe göre, günümüzde Moskova'da ve etrafında yaşayan halk, Kiev'den gelen Ukrayna kökenli halkmış; Kiev'de ve Ukrayna'da günümüzde yaşamakta olan halk ise, Ukraynalı ve Moğol-Tatar karışımıymış diye bir görüş de yaygındır. Ancak hem Rusyada hem de Ukraynada resmi düzeyde kabul edilen görüşler, siyasal tutumdan ve devletin menfaatlerinden kaynaklanmaktadır; gerçek şudur: Rusların mı Ukraynalıların mı daha eski bir halk olduğunu, hangi dilin hangisinden kaynaklandığını tartışmak anlamsız bir şeydir, çünkü bu iki halkın (ve aynı zamanda Belorusların)ve dillerinin aynı kökeni vardır ve hiç biri bir öbüründen eski değildir. Ancak politika tarihe karışmaya çalışınca işte böyle 'tarihi teoriler' (ama aslında tarihe aykırıdır) ortaya çıkar.
Ukraynalı kimliğini oluşturan etnik topluluklar şunlardır:[1]
- Ukrainler (% 77,8)
- Ruslar (% 17,3)
- Beyaz Ruslar (% 0,6)
- Kırım Tatarları (% 0,5)
- Moldovanlar (% 0,5)
- Bulgarlar (% 0,4)
- Macarlar (% 0,3)
- Romenler (% 0,3)
- Lehler (% 0,3)
- Yahudiler (% 0,2)
- Yunanlılar(% 0,2)
- Ermeniler (% 0,2)
- Tatarlar (Kazan Tatarları) (% 0,2)
- Çingeneler (% 0,1)
- Azeriler (% 0,1)
- Gürcüler (% 0,1)
- Almanlar (% 0,1)
- Gagauzler (% 0,1)
- Diğerleri (% 0,4)
Tüm SSCB devletlerinde olduğu gibi Ukrayna'da da ekonomi ve üretimin bütün sektörleri başta Rusya olmak üzere diğer Sovyet Cumhuriyetlerine bağlıydı. 1991'de SSCB dağıldıktan sonra Ukrayna'da bir çok fabrika, işletme kalmıştı ancak yeni kurulan devletler derin ekonomik ve siyasal krizler yaşamakta oldukları için Sovyetler zamanındaki ilişkiler kesilmişti; işletmeler, fabrikalar çalışamıyordu. Yeni piyasa koşullarında ekonominin yeniden hayata dönüştürülmesi ve canlandırılması senelerce sürdü; haksız özelleştirme sonucu SSCB'den kalan fabrikaların çoğu yeni oligarşinin temsilcilerine neredeyse bedava satılmıştı. Şimdi Ukrayna'nın ekonomisi biraz da olsa canlanmış durumda, yavaş yavaş çalışmaktadır. Ukrayna'da maden kömürü rezervleri çoktur, ancak yeni teknolojilerin yetersizliği nedeniyle maden kömürü çıkarımı pek gelişmiş değil, ocaklarda sık sık gaz patlamaları meydana gelir. Başlıca ihracatlar, maden kömürü, büyük çaplı borular, hurda demir; Ukrayna'da tarım gelişmiştir ancak AB ve WTI (DTÖ) engelleri yüzünden tarım ürünleri fazla ihraç edilmiyor. Doğalgaz konusunda Ukrayna, tüm Avrupa gibi Rusya'ya bağlıdır; petrol konusunda da Rusya'ya ve Asya ülkelerine bağımlılık söz konusudur. Ukraynada sıradan vatandaşların yaşam düzeyi düşük; yoksul sayılabilen insanların sayısı, tüm nüfusun %30'u civarında. Aynı zamanda iktidar başında bulunanlar (oligarşi) çok zenginler. 2007-2008 başında enflasyon oranları yükselmiş (2007 - %17; Ocak 2008 - % 2,9).
Türkiye ile ilişkiler [değiştir]
Ukrayna ile ilişkilerimiz Sovyetlerin dağılmasıyla hız kazandı. Karşılıklı olarak ithalat ve ihracatta bulunan iki ülke yakın geçmişte gerçekleşen Turuncu devrimi ile de bu ilişkilere hız vermiştir. 2005 yılı verileri itibarıyle iki ülke arasındakı ticaret Ukrayna lehine fazla veriyor gibi gözüküyorsa da, Türkiye Ukrayna'dan ağırlıklı olarak hammadde almakta, buna karşılık da mamül ürün satmaktadır.
